Với sự phát triển mạnh mẽ của viễn thông và công nghệ thông tin trong những năm qua, dù mang lại nhiều lợi ích cho nền kinh tế và đời sống người dân, nhưng cũng tạo ra không ít rủi ro. Các đối tượng lừa đảo sử dụng công nghệ để thực hiện những hành vi gian lận, đặc biệt là mạo danh cơ quan Nhà nước. Những thủ đoạn này thường rất tinh vi, như giả danh cán bộ, công chức để lừa đảo người dân qua điện thoại.

Ông Nguyễn Thành Chung, Chánh Thanh tra Bộ TT&TT cho biết: Bộ TT&TT, Bộ Công an, các Sở TT&TT, các doanh nghiệp viễn thông, doanh nghiệp an toàn thông tin trong ngành đã áp dụng nhiều giải pháp, triển khai nhiều phương thức khác nhau để xử lý, ngăn chặn hoạt động này. Cụ thể như đã triển khai tổng đài 5656/156 để tiếp nhận phản ánh tin nhắn rác, cuộc gọi rác, lừa đảo, đòi nợ… từ người dùng dịch vụ viễn thông; triển khai các cổng tiếp nhận tin giả phản ánh các tin giả, tin sai sự thật, giả mạo; ứng dụng công nghệ để rà quét, phát hiện thông tin giả mạo trên mạng để phát hiện, đấu tranh, xử lý tin giả, thông tin sai sự thật.

Đặc biệt, Cục An toàn thông tin đã ban hành Cẩm nang nhận diện và phòng chống lừa đảo trực tuyến, Cẩm nang phòng chống tin giả, tin sai sự thật trên không gian mạng. Đồng thời, Bộ đã chỉ đạo tổ chức nhiều chiến dịch chống tin giả, tin sai sự thật, lừa đảo; chỉ đạo các doanh nghiệp viễn thông chủ động nghiên cứu, áp dụng công nghệ để chủ động phát hiện, ngăn chặn phát tán tin nhắn rác, cuộc gọi rác, lừa đảo. Chỉ đạo các đơn vị thuộc Bộ, các doanh nghiệp phát hiện, thông tin kịp thời, phối hợp với các đơn vị thuộc Bộ Công an phát hiện, bắt giữ 33 vụ sử dụng trạm BTS giả để phát tán tin nhắn lừa đảo, tin nhắn vi phạm pháp luật.

Mặc dù đã áp dụng nhiều giải pháp như vậy nhưng tình trạng tin nhắn rác, cuộc gọi rác, cuộc gọi lừa đảo vẫn diễn biến phức tạp.

Trước tình trạng này, Bộ Thông tin và Truyền thông đã chỉ đạo các nhà mạng triển khai công nghệ định danh cuộc gọi. Cụ thể, khi cơ quan Nhà nước gọi điện cho người dân, tên cơ quan sẽ hiển thị rõ ràng trên màn hình điện thoại thay vì chỉ hiển thị dãy số lạ. Điều này giúp người dân dễ dàng nhận diện cuộc gọi chính thức từ các cơ quan chức năng và tránh bị đánh lừa bởi những cuộc gọi giả mạo.

Tính đến nay, 732 số điện thoại của các cơ quan Nhà nước đã được đăng ký và định danh, giúp người dân xác định cuộc gọi đến từ các cơ quan chức năng. Các nhà mạng lớn như Viettel, VinaPhone, MobiFone, cũng như các nhà mạng di động ảo như Itel, Mobicast, Local, VNSky và FPT đã hoàn thành việc này. Tuy nhiên, mạng Vietnamobile vẫn chưa triển khai tính năng này, do đó người dân sử dụng mạng này cần phải thận trọng hơn khi nhận cuộc gọi từ số lạ.

Thanh tra Bộ Thông tin và Truyền thông cũng khuyến cáo người dân luôn kiểm tra kỹ thông tin khi nhận cuộc gọi từ các cơ quan Nhà nước. Nếu có nghi ngờ về tính xác thực của cuộc gọi, người dân nên yêu cầu gọi lại qua số điện thoại di động đã được định danh hoặc báo cáo sự việc với cơ quan chức năng để xử lý kịp thời.

Việc triển khai định danh cuộc gọi là một bước tiến quan trọng trong việc bảo vệ người dân khỏi các hình thức lừa đảo qua điện thoại, tạo ra môi trường liên lạc an toàn và tin cậy. Bộ Thông tin và Truyền thông tiếp tục phối hợp với các cơ quan và doanh nghiệp để đẩy mạnh công tác bảo vệ an ninh mạng và phòng chống tội phạm./.